วันอาทิตย์ที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2553

นายแพทย์สมนึก วิทิศวรการ

ผมได้ไปอ่านหนังสือ กึ่งศตวรรษ 50 ปี โรงพยาบาลดำเนินสะดวก ได้พบประวัติของ นายแพทย์สมนึก  วิทิศวรการ  ซึ่งท่านดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยโรงพยาบาลดำเนินสะดวกคนแรก เมื่อปี พ.ศ.2503-2505 และทำหน้าที่ควบคุมการก่อสร้างโรงพยาบาลสะดวก และหลังจากนั้นมาก็ไม่ทราบประวัติรับราชการต่อมาว่าดำรงตำแหน่งเป็นอะไร แต่ทราบว่า ต่อมาอีก 6 ปีว่า ท่านเสียชีวิตลงในวันที่ 27 ส.ค.2511 ณ บ้านพักในโรงพยาบาลราชบุรี ด้วยอายุเพียง 42 ปี 11 เดือน และมีข่าวลือว่า ท่านกินยาฆ่าตัวตายเพราะทะเลาะกับหมอในโรงพยาบาล     

เรื่องราวของคุณหมอสมนึกฯ ท่านนี้ ผมเคยได้ยินพ่อกับแม่ได้พูดถึงอยู่บ่อยๆ  ตอนผมยังเด็กว่า ท่านเป็นหมอที่รักษาเก่งมาก ผู้คนรักใคร่ ให้ความเคารพนับถือ และสังเกตว่าพ่อกับแม่ผมก็มีความคุ้นเคยเป็นพิเศษกับคุณหมอสมนึกฯ ด้วย ตอนที่คุณหมอสมนึกฯ เสียชีวิตนั้น พ่อผมอายุ 41 ปี และแม่ผมอายุ 46 ปี คงรุ่นราวใกล้เคัยงกับคุณหมอฯ  ส่วนผมอายุเพียง 7 ขวบ ซึ่งตอนนั้น ผมก็ไม่ได้รู้เรื่องราวอะไรมากนัก รู้เพียงว่าทุกคนต่างเสียดายคุณหมอสมนึกฯ ว่ามาเสียชีวิตตั้งแต่อายุยังน้อย

นายแพทย์สมนึก วิทิศวรการ เกิดวันที่ 26 ก.ย.2468 เป็นบุตรชายคนโตของพระวิทิศวรการ-นางเนียม
ประวัติการศึกษา
  • ศึกษาขั้นต้นจากโรงเรียนบ้านสมเด็จ, โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย (พ.ศ.2483-2484)
  • เตรียมอุดมศึกษา (ตอ.รุ่น 4)
  • ศึกษาแพทย์จากเตรียมแพทย์จุฬาลงกรณ์ และคณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล (พ.ศ.2493)
ประวัติราชการ
  • ปี พ.ศ.2494 เริ่มรับราชการ (อายุ 26 ปี)
  • ปี พ.ศ.2495 ย้ายเป็นนายแพทย์โท โรงพยาบาลเมืองราชบุรี
  • ปี พ.ศ.2497 ได้รับการแต่งตั้งเป็นนายแพทย์ผู้อำนวยการโรงพยาบาลเมืองราชบุรี (อายุ 29 ปี)
  • ปี พ.ศ.2503-2505 ได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้อำนวยการโรงพยาบาลดำเนินสะดวก ในระหว่างการก่อสร้าง เพื่อรับผิดชอบเรื่องงบประมาณการก่อส้ราง
เสียชีวิต วันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ.2511 ณ บ้านพักในโรงพยาบาลราชบุรี รวมอายุ 42 ปี  11 เดือน



คุณพ่อของชาวกระเหรี่ยง
คณะข้าราชการศึกษาธิการ จ.ราชบุรี และผู้อำนวยการโรงพยาบาลราชบุรี ถ่ายภาพร่วมกับครูโรงเรียนวัดบ้านบ่อและสาวชาวกะหรี่ยง ที่หน้าเสาเจดีย์พุทธแบบกะเหรี่ยงภายในวัดบ้านบ่อ ต.สวนผึ้ง ในคราวไปตรวจเยี่ยมโรงเรียนในราวปี พ.ศ.2511 คนที่ 2 จากซ้ายไปขวา คือ นายแพทย์สมนึก วิทิศวรการ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลราชบุรีในขณะนั้น เป็นบุคคลที่ชาวกะเหรี่ยงให้ความเคารพนับถือและเรียกว่า "คุณพ่อ" เนื่องจากเป็นผู้ที่ช่วยชีวิตชาวกะเหรี่ยงที่ป่วยเป็นไข้มาเลเรียไว้เป็นจำนวนมาก หากคนไหนมีอาการหนักก็จะอุปการะส่งตัวมารักษาที่โรงพยาบาลเสมอ
ที่มา :
-พูลศรี จีบแก้ว.(2552). ภาพเก่าเล่าอดีต. พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ราชบุรี, สำนักศิลปากรที่ 1 ราชบุรี กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม. (หน้า 80).
-เจ้าของภาพ : อ.สุรินทร์ เหลือละมัย

คำบอกเล่าของท่านวุฒิ  บุญเลิศ
ท้ายภาพข้างบน(ภาพชาวกะเหรี่ยงวัดบ้านบ่อ) ในบล็อกราชบุรีศึกษา
"ถ้าจะกล่าวถึงความสัมพันธ์ของ คุณหมอสมนึก วิทิศวรการ อดีต ผอ.รพ.ราชบุรี กับคนไทยเชื้อสายกะเหรี่ยงจังหวัดราชบุรีแล้ว คงไม่มีการจดบันทึกเป็นเอกสาร แต่ภาพที่นำเสนอมานั้นอย่างน้อยก็ ฉายภาพให้เห็นถึง ความเอาใจใส่ ต่อคนที่อยู่ในถิ่นทุรกันดาร ที่คุณหมอสมนึกฯ ท่านได้แสดงออกมา

ผมยังจำเหตุการณ์ที่คนกะเหรี่ยงสวนผึ้ง นั่งรถบรรทุกแร่จากสวนผึ้งมาเคารพศพคุณหมอ ที่บ้านพักในรพ.ราชบุรี ที่มี คุณหมอโสภี วิทิศวรการ ภรรยาท่าน ให้การต้อนรับการมาเคารพศพคุณหมอสมนึกฯ ในครั้งนั้น

กล่าวได้ว่า คุณหมอสมนึก วิทิศวรการ เป็นดังเช่นพ่อพระของคนทุกข์คนยาก รวมทั้งคนกะเหรี่ยงสวนผึ้งด้วย  คนมีอาชีพถึบสามล้อรับจ้าง ที่อยู่หน้า รพ.ราชบุรี  เวลานั้น ให้ความเคารพนับถือคุณหมอฯ มากครับ"

เก็บตก ผลงานและ เรื่องราว ของ คุณหมอสมนึก วิทิศวรการ อดีต ผอ.รพ.ราชบุรี
ย้อนเวลากลับไป ราวๆ ปี พ.ศ.2511-12 ช่วงเวลาที่กล่าวถึงนั้น บ้านเมืองของเรา มีความขัดแย้งทางด้านอุดมการณ์การเมือง พรรคคอมมิวนิสต์เริ่มเคลื่อนไหวทางตะวันตก คือ ต.ยางหัก อ.ปากท่อ, ต.สวนผึ้ง ต.ด่านทับตะโก อ.จอมบึง จ.ราชบุรี

สมเด็จย่าได้เสด็จพื้นที่เพื่อเยี่ยมราษฏร์ และให้กำลังใจ จนท. การเสด็จมาเยี่ยมของสมเด็จย่า จะมีทีมแพทย์พยาบาล จาก รพ.ราชบุรี มาด้วยเพื่อดูแลรักษาคนเจ็บป่วย

นายแพทย์สมนึก วิทิศวรการ ก็นำทีมหมอพยาบาล มาด้วยทุกครั้งไป คุณหมอจึงเป็นที่รักของคนราชบุรี โดยเฉพาะคนทุกข์ยากที่อยู่ในถิ่นกันดาร

ต่อมาทางราชการได้สร้างโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน ที่หมู่บ้าน วังน้ำเขียว ต.สวนผึ้ง และได้ตั้งชื่อโรงเรียนหลังนี้ว่า โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน สมนึก วิทิศวรการ สะท้อนภาพให้เห็นว่า คุณหมอสมนึก วิทิศวรการ นอกจากเอาใจใส่เรื่องสุขภาพอนามัยแล้ว ท่านยังให้ความสำคัญกับการศึกษาอีกด้วย
ครับก็เป็น เก็บตก เล็กๆน้อย ที่อยากจะฟื้นความทรงจำ ที่ดีๆกับคนดีๆคนหนึ่ง ถึงท่านจะจากไป สิ่งดีๆที่ท่านได้ทำไปไม่ไม่สูญหายหรอกครับ

ผู้คนอาจจะหลงลืมบางเรื่องราวบางเรื่อง แต่เรื่องดีๆงามๆ คงไม่มีใครลบเลือนได้  อย่างน้อยการแลกเปลี่ยนประเด็นนี้ ก็อยากให้กำลังใจกับ "ข้าราชการ" ข้าของพระราชา ได้มีกำลังใจ ทำดีถวายในหลวงครับ"

ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงพยาบาลราชบุรี
"นายแพทย์สมนึก วิทิศวรการ ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการอยู่เป็นเวลานาน 16 ปี (ตัวเลขน่าจะเป็น 6 ปี-ผู้เขียน) จนถึงแก่กรรมในวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2511 ในช่วงเวลาดังกล่าวโรงพยาบาลราชบุรีมีการแบ่งแผนกตามสาขาวิชาหลัก มีการพัฒนาคุณภาพการบริการ ได้รับความนิยมเชื่อถือจากผู้มารับบริการมากยิ่งขึ้น และได้รับความสนับสนุนจากราชการและประชาชนในการก่อสร้างหอผู้ป่วยเพิ่มขึ้นจนมีจำนวนเตียงถึง 183 เตียง"
ที่มา : โรงพยาบาลราชบุรี. (2553). ประวัติโรงพยาบาลราชบุรี. [Online]. Available : http://rajburi.homelinux.net/dept/plan/report51/hos_%20history.htm .[2553, มิถุนายน 27].

ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงพยาบาลดำเนินสะดวก
"นายแพทย์สมนึก ได้รับตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการโรงพยาบาลดำเนินสะดวกคนแรก เพื่อรับผิดชอบเรื่องงบประมาณการก่อสร้าง จนได้สนิทสนมเป็นการส่วนตัวกับ นายอำเภอชาญ เวชเจริญ จนโรงพยาบาลเปิดบริการบำบัดรักษาผู้ป่วยทั่วไปอย่างไม่เป็นทางการ ก็มีคำสั่งแต่งตั้ง นายแพทย์สงวน  ขันทอง นายแพทย์โทโรงพยาบาลบ้านโป่ง มาดำรงตำแหน่งแพทย์เอก ผู้อำนวยการโรงพยาบาลโรงพยาบาลดำเนินสะดวกต่อ ระหว่างนั้น นายแพทย์สมนึกฯ ก็ยังแวะเวียนมาสนทนากับนายอำเภอชาญ (ผู้ว่าฯ ชาญ) ซึ่งได้ปลูกบ้านอยู่กลางทุ่ง หลังโรงเรียนวัดโคกบำรุงราษฎร์ ประมาณ 1 กิโลเมตร และนายแพทย์ประสงค์ เศวตกนิษฐ์  ผู้อำนวยการคนที่ 3 ระหว่างปี พ.ศ.2510-2511 เป็นประจำ"
ที่มา : โรงพยาบาลดำเนินสะดวก. (2553). กึ่งศตวรรษ 50 ปี โรงพยาบาลดำเนินสะดวก. นครปฐม : เพชรเกษม พริ้นติ้ง กรุ๊ป.



โรงเรียนสมนึกวิทิศวรการ
โรงเรียนสมนึกวิทิศวรการ  ตั้งอยู่ หมู่ที่ 2 วังน้ำเขียว ตำบลท่าเคย อ.สวนผึ้ง จ.ราชบุรี มี นางพรทิพย์ แสวงลาภ เป็นผู้อำนวยการ เป็นโรงเรียนประถมทั่วไป เปิดสอนถึง ป.6   รวมครูและผู้บริหาร 4 คน มีนักเรียนทั้งหมด 44 คน  หมายเลขโทรศัพท์ 032228793 โรงเรียนนี้ สมเด็จพระบรมราชชนนีฯ เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดป้ายโรงเรียน เมื่อวันที่ 8 มกราคม 2514  (กำลังค้นหาข้อมูลเพิ่มเติม)

ริเริ่มวิทยาลัยพยาบาล
"วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ราชบุรี เป็นสถาบันที่มีวิวัฒนาการและได้รับการพัฒนาเป็นลำดับ โดยมีนายแพทย์สมนึก วิทิศวรการ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลราชบุรี เป็นผู้ริเริ่มให้มีการก่อตั้งเพื่อเป็นสถานศึกษาทางการพยาบาล แต่ต้องยุติไป"
ที่มา : วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ราชบุรี. (2553). เกี่ยวกับวิทยาลัย. [Online]. Available :http://www.bcnr.ac.th/history.php.[2553, มิถุนายน 27].

นายแพทย์ตัวอย่าง
เรื่องราวของนายแพทย์สมนึก วิทิศวรการ เป็นเรื่องราวที่น่าสนใจมาก และกำลังจะสูญหายไปกับผู้ใหญ่ที่รู้เรื่องราวในสมัยนั้น  ผมจึงพยายามรวบรวมนำมาเขียนบันทึกไว้ และคิดว่าหากได้เรื่องราวที่มากกว่านี้แล้ว ท่านน่าจะได้รับการยกย่องเป็นนายแพทย์ตัวอย่าง ให้แก่บุคลากรทางการแพทย์ พยาบาลและการสาธารณสุข ในจังหวัดราชบุรี ก็ได้ เรื่องราวหลายเรื่องเกี่ยวกับคุณหมอสมนึกฯ ยังคงพิสูจน์ไม่ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเสียชีวิตของท่านในวัยเพียง 42 ปี ได้บ่งบอกอะไรให้เราทราบ...ท่านเสียชีวิตเพราะโรคภัยไข้เจ็บ..หรือมีบางสิ่งบางอย่างกดดันท่านจนกระทั่งต้องกินยาตาย...

(หากใครมีข้อมูลเพิ่มเติมโปรดกรุณา Post ไว้ที่ท้ายบทความด้วยครับ)
อ่านต่อ >>

วันจันทร์ที่ 7 มิถุนายน พ.ศ. 2553

ศรีไพร ลูกราชบุรี


ศักดา ดีแฉล้ม หรือ ศรีไพร ลูกราชบุรี เกิดเมื่อ 10 กรกฎาคม 2486 ที่ข้างวัดบางน้อยใน ต.สมุทรสงคราม อ.บางคนฑี จ.สมุทรสงคราม เป็นบุตรนายสุวรรณ นางอบ ดีแฉล้ม มีพี่น้อง 6 คน เขาเป็นคนโต ทางบ้านประกอบอาชีพทำนา แต่ต่อมาครอบครัวย้ายมาอยู่ จ.กาญจนบุรี เขาเรียนจบชั้น ป.6 ที่ อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี ต่อมาครอบครัวก็ย้ายมาอยู่ จ. ราชบุรี และที่นี่เขาเรียนจบการศึกษาระดับ ปวส.

ศรีไพร ลูกราชบุรี ชื่นชอบการร้องเพลงมาแต่เด็ก เคยหนีครูไปประกวดร้องเพลงตามงานวัดเป็นประจำ เพลงที่ใช้ประกวดส่วนใหญ่เป็นเพลงของ ชัยชนะ บุญนะโชติ กับ สมยศ ทัศนพันธ์

เขาเริ่มเข้าวงการเพลงลูกทุ่งโดยการชักชวนจาก คุณหมอแสวง สมประสงค์ ซึ่งเป็นแพทย์ชื่อดังของ จ.ราชบุรี สมัยนั้น โดยหมอแสวงได้แต่งเพลง สุพรรณรำพึง และให้ศรีไพรร้องในงานของโรงเรียน ซึ่งเขาก็ร้องได้อย่างไพเราะ

เมื่อวงดนตรีสุรพล สมบัติเจริญ มาเปิดการแสดงที่โรงเรียนใน จ.ราชบุรี หมอแสวงจึงพาตัวไปฝากกับสุรพล เมื่อสุรพลให้ร้องเพลงโชว์หน้าเวที เขาก็ร้องเพลงสุพรรณรำพึง งานนี้ถือเป็นการร้องเพลงหน้าเวทีครั้งแรกในชีวิต ครูสุรพลเห็นแววจึงรับไว้เป็นนักร้องประจำวงตั้งแต่นั้น และต้องบันทึกไว้เลยว่า ศรีไพร ลูกราชบุรี เป็นนักร้องที่เข้าสู่วงดนตรีสุรพล สมบัติเจริญ โดยไม่ต้องสมัครคัดเลือกเหมือนคนอื่น และยังเป็นนักร้องในอดีตเพียงคนเดียวที่ร้องเพลงและเรียนหนังสือไปพร้อมๆ กัน เนื่องจากตอนที่ครูสุรพลรับเข้ามาในวง เขายังเรียนไม่จบ ครูสุรพลเป็นคนตั้งชื่อให้ว่า ศรีไพร ลูกราชบุรี

เขาเดินสายไปร้องเพลงกับวงดนตรีของครูสุรพล และเรียนไปด้วย จนเรียนจบอาชีวะปี 3 จึงเก็บข้าวของเดินทางมาอยู่กับครูสุรพลที่สำนักงานในซอยสารภี 3 ย่านวงเวียนใหญ่ ไม่นานนัก ครูสุรพล ก็ให้เขาได้บันทึกแผ่นเสียงเพลงแรกในปี พ.ศ. 2508 คือ เพลง ราชบุรีแห่งความหลัง งานประพันธ์ของคุณหมอแสวง

และต่อมาก็มีผลงานสร้างชื่อมากมาย เช่น คนดีของแม่ ที่ขึ้นต้นว่า น้องนางทำไมไม่ยอมห่างแม่ จะไปทางไหนก็แล้วแต่ น้องต้องเอาแม่ไปด้วยเสมอ……นอกจากนั้นก็ยังมีเพลง ขอเพียงเป็นเพื่อน , วอนสวรรค์ , รักเข้าเส้น , บาร์ลูกทุ่ง , หากินทางนึก , ขอยืมกอด , รักข้ามแดน , จอกแจกจอแจ , เอาใจเมียน้อย , คนจนน้อยใจ , รักกับพี่ไม่มีขาดทุน , เอาใจแม่ยาย , เอาใจเมียน้อย , ฮักสาวอำนาจเจริญ , เพราะพี่จน , อกแตกที่สตูล , แต่งก่อนผ่อนทีหลัง , รำวงเกี้ยวสาว ฯลฯ

นอกจากนี้ ศรีไพร ยังขับร้องเพลง รักข้ามแดน ถือเป็นเพลงลูกทุ่งที่มีคุณค่า เพลงแรกๆ ที่กล่าวถึงความสัมพันธ์ของหนุ่มสาวไทยกับกัมพูชา และมีเพลงที่ร้องแก้โดย ละอองดาว โสธรบุญ อย่างเพลง รักแท้จากกัมพูเจีย เพลงที่ศรีไพรร้องบันทึกเสียงส่วนมากจะมาจากการแต่งของ จิตรกร บัวเนียม

ศรีไพรอยู่กับวงสุรพล จนสุรพลเสียชีวิตจึงมาอยู่กับวงศรีนวล สมบัติเจริญ และภายหลังจึงแยกมาอยู่กับวง ศิษย์สุรพล เมื่อวงศิษย์สุรพลสลายตัวไป ก็จึงแยกมาตั้งวงดนตรีของตัวเองแต่ไม่ประสบความสำเร็จ

ปี 2529 ศรีไพร ไปร้องเพลงประจำอยู่ที่ห้องอาหาร บินหลา ที่ จ.ปัตตานี และดื่มเหล้าจนทำให้สุขภาพแย่ลง ปี 2535 ป่วยเป็นโรคเบาหวาน และหยุดร้องเพลงไประยะหนึ่ง พออาการดีขึ้นก็กลับไปร้องเพลงอีก

ปี 2540 ก็ป่วยอีกจึงหยุดร้องเพลงอย่างถาวรและกลับมารักษาตัวที่โรงพยาบาลท่ามะกา จ.กาญจนบุรี แต่เนื่องจากสภาพร่างกายที่ทรุดโทรมอย่างหนัก ในที่สุดก็เสียชีวิต เมื่อวันที่ 31ตุลาคม 2543 ที่โรงพยาบาลท่ามะกา ขณะอายุ 57 ปี

ศรีไพร ลูกราชบุรี สมรสกับ "แสงจันทร์ ดาวลอย" อดีตนักร้องลูกวงครูสุรพล เจ้าของผลงานเพลง "ไม่ลืมสวนแตง " แต่ไม่มีบุตรด้วยกัน ศรีไพร เสียชีวิตเมื่อวันที่ 31 ตุลาคม 2543 ส่วนภรรยาปัจจุบันทำกิจการ "แดนเซอร์" ที่ อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี

เพลง คนดีของแม่ขับร้อง ศรีไพร ลูกราชบุรี
คลิกเพื่อฟังเพลง
น้องนางทำไมไม่ยอมห่างแม่ จะไปทางไหนก็แล้วแต่...
น้องต้องเอาแม่ไปด้วยเสมอ...
พี่อยากพูดจากับขวัญตายามเมื่อได้เจอ พี่อยากพูดจากับขวัญตายามเมื่อได้เจอ
พี่จึงต้องยืนเก้อเพราะแม่เธอคอยกีดกัน
แม่น้องท่านคงไม่ต้องการพี่ ไปเป็นลูกเขยชั้นดี
เพราะพี่มีเพียงแต่เสียงหวานๆ

ขับกล่อมบรรเลงร้องเพลงไปทั้งวัน ขับกล่อมบรรเลงร้องเพลงไปทั้งวัน
เปรียบเป็นเช่นขอทาน คงไม่ต้องการพี่เป็นลูกเขย

น้องคงเป็นคนดีของแม่..พี่คงจะแย่
เพราะเธอและแม่ไม่ห่างกันเลย

พี่อยากจะเตือนน้องนางเอาไว้หน่อยเออ พี่อยากจะเตือนน้องนางเอาไว้หน่อยเออ
หากแม้ทำเฉยเมย เดี๋ยววัยล่วงเลยใครจะเหลียวแล

ถ้าน้องยังสงสารตัวพี่ เลิกไปไหนๆกับแม่เสียที
แล้วพี่จะได้สุขใจจริงแท้

ไม่ต้องกังวลแม่น้องมาจ้องมาแล ไม่ต้องกังวลแม่น้องมาจ้องมาแล
ไม่ช้าจะไปขอแน่...แม้นพ่อและแม่แกไม่ขัดขวาง...

ที่มาข้อมูลและภาพ :
คันทรีแมน.(2552). ศรีไพร ลูกราชบุรี. [Online]. Available :
http://www.oknation.net/blog/countryman/2009/07/05/entry-1. [2553.มิถุนายน 7].
อ่านต่อ >>